با این بیان در روز رستاخیز خداى دادگر حیوانات وحشى را که در این جهان براى امنیت خویش از یکدیگر می ‏گریزند، همه را در کنار هم گرد خواهد آورد تا به فراخور حال آنها داد مظلوم را از ظالم و تجاوزکار بگیرد و آنچه بر آنها رفته است جبران گردد.

وَ إِذَا الْبِحارُ سُجِّرَتْ‏

وَ إِذَا النُّفُوسُ زُوِّجَتْ‏
و آن‏گاه که جان‏ ها به هم درپیوندند.
از دیدگاه گروهى از جمله «حسن»، «مجاهد»، «قتاده»، «ابن عباس» و «عمر» منظور این است که: و آن‏گاه که هر انسانى با همسان و همانند خود قرین گردد و به هم بپیوندند.
در آیه شریفه از انسان به «نفس» تعبیر شده است، از «روح» نیز گاه با این تعبیر یاد می گردد.
با این بیان منظور این است که: در آن روز هر انسانى با همانند خویش از نظر اندیشه و عملکرد در دنیا، از دوزخیان و یا بهشتیان قرین می ‏گردد.
امّا از دیدگاه پاره‏اى دیگر، آن‏گاه که روح ‏ها به پیکرها نزدیک شده و همه آنها به پا می خیزند.
به باور پاره‏اى آن‏گاه که مردم فریب‏ خورده و دنباله‏ رو به سوى رهبران فریب‏کار روند و حقوق پایمال ‏شده خود را بخواهند.
امّا به باور پاره‏اى دیگر آن‏گاه که شایسته ‏کرداران با حوریه‏ هاى بهشتى ازدواج نموده و کفرگرایان و بیدادگران با شیطانها.

وَ إِذَا الصُّحُفُ نُشِرَتْ‏

و آن‏گاه که کارنامه‏ هاى زندگى گشوده شود.
میدانیم که فرشتگانِ‏ نویسنده و مراقب انسان در زندگى او، همه اندیشه‏ ها و عملکردهاى او را نوشته ‏اند و آن روز آن را می گشایند تا صاحبان آن اعمال شایسته و ناروا، آنها را بخوانند و پاداش و کیفر خود را بر اساس عدل و داد دریافت دارند.
وَ إِذَا السَّماءُ کُشِطَتْ‏
و آن‏گاه که آسمان از جا کنده و درهم نوردیده شود.
از دیدگاه برخى منظور این است که: و آن‏گاه که آسمان - بسان پوستى که از تن حیوان به شدت کنده می ‏شود - از جا کنده شده و آن‏گاه در هم پیچیده و نابود میگردد.
امّا از دیدگاه برخى دیگر، آن‏گاه که آسمان - به سان سقفى که از جاى خود کنده شده است، از جاى کنده می ‏شود.
و به باور پاره‏اى، آن‏گاه که پرده از روى آسمان برگرفته می ‏شود.
واژه «کشط» به معنى برداشتن پرده و روپوش از چیزى است که پوشیده است؛ درست بسان برداشتن پوست از کوهان شتر.
وَ إِذَا الْجَحِیمُ سُعِّرَتْ‏
و آن‏گاه که دوزخ شعله‏ ور و برافروخته گردد.
به باور پاره‏اى منظور این است که: و آن‏گاه که دوزخ شعله‏ ور گردد و هر لحظه بر شدت برافروختگى آن افزوده شود.
امّا به باور «قتاده» منظور این است که آنچه باعث برافروختگى و شعله ‏ور شدن دوزخ و شدت آن میگردد، خشم خدا بر ظالمان و بر گناهان و پلیدکارى‏ هاى انسان‏هاست. وَ إِذَا الْجَنَّةُ أُزْلِفَتْ‏
و آن‏گاه که بهشت پر طراوت و زیبا را نزدیک آورند.
آرى، آن روز بهشت را به شایسته‏ کرداران و نیکان نزدیک می ‏سازند تا در آن درآیند.
عَلِمَتْ نَفْسٌ ما أَحْضَرَتْ‏

آرى، آن روز هر کس هر آنچه را فراهم آورده است می ‏داند و در می ‏یابد که براى آن روز چه کارى انجام داده و چه توشه‏ اى حاضر ساخته است.

از دیدگاه پاره‏اى منظور این است که: در آن هنگام هر کس می ‏داند که چه کارهاى شایسته و ناشایسته‏ اى انجام داده است.

 قســـم دلا بـه طــارق و آیـاتِ نــور آن

                       قسمهمی به آتش و خشمِ ستارگان

 قســـم بـه آیـه آیـه ی قـــرآن ایــزدی

                       قســـم چنـان به وسعت دنیـای بیکران

قســـم بـه اشک خـون یتیمان روزگار

                       قســم به جـان پـاکِ پیمبـر، عزیزِ جان

قســم به آه و لـرزش سیاره ی زمین

                       قسم به آتشی و به طوفان در آسمان

قسم دلا به حسرت یک قطره آب،نیز

                       قســم بـه گـیســوانِ پـریشـانِ مـادران

           گــر دیو غم، نکشد دســتِ خـــود ز جــور

           پایان رسد که عـمر زمین در زمــانه، هان